Loài rết Scolopendra pinguis Pocock, 1891 lần đầu tiên được ghi nhận cho khu hệ động vật đất của Việt Nam từ Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, tỉnh Quảng Bình, được đăng trong Tạp chí Far Eastern Entomologist, số 481, trang 7-13, năm 2023.
Khu hệ rết ở Việt Nam cho đến nay bao gồm 78 loài được ghi nhận thuộc 26 giống, 13 họ và 4 bộ. Trong số đó, họ Scolopendridae đa dạng nhất với 26 loài được ghi nhận cho cả nước, trong đó có 2 loài mới và 2 ghi nhận mới gần đây. Họ Scolopendridae có 8 loài thuộc giống Scolopendra đã được ghi nhận ở Việt Nam, gồm S. calcarata Porat, 1876, S. gracillima stenostriata Schileyko, 1995; S. mirabilis (Porat, 1876); S. morsitans Linnaeus, 1758; S. subspinipes Leach, 1815; S. dawydoffi (Kronmüller, 2012); S. dehaani (Kronmüller, 2012) và S. cataracta Siriwut và cộng sự, 2016.
Trong đợt khảo sát thực địa gần đây vào năm 2022 tại Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, tỉnh Quảng Bình, các nhà khoa học đã thu được một số mẫu vật rết, được xác định là loài Scolopendra pinguis Pocock, 1891 dựa trên kiểm tra hình thái. Điều này thể hiện sự mở rộng phạm vi phân bố và ghi nhận đầu tiên về loài này cho Việt Nam. Mẫu vật được lưu giữ tại Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga và Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam.
Loài Scolopendra pinguis được Pocock (1891) mô tả lần đầu tiên từ dãy núi Kayah-Karen ở Myanmar. Loài này còn được mô tả lại bởi Kraepelin (1903) và Attem (1930) dựa trên mẫu vật thu thập từ Myanmar và Indonesia. Siriwut (2016) đã ghi nhận loài này ở Thái Lan (Kanchanaburi, Mae Hong Son, Chiang Mai, Phayao, Chiyaphume và các tỉnh Loei), Lào (các tỉnh Bo Kaew, Luang Prabang, Viêng Chăn và Houaphan) và Indonesia (Batavia, Buitenzorg [nay là Bogor], Java).
Hình ảnh loài:
Hình 1. Loài Scolopendra pinguis Pocock, 1891 trên thực địa (Ảnh: Lê Xuân Sơn)
Hình 2. Scolopendra pinguis Pocock, 1891. (A) đầu + LBS 1–5, ở mặt bên; (B) LBS 21–23 và các chân cuối cùng ở mặt bụng; (C) đầu + LBS 1–3 ở mặt lưng; (D) đầu, đốt thùy và LBS 1-5 ở mặt bụng. Thanh tỷ lệ = 1 mm (Ảnh: Lê Xuân Sơn).
Nguồn trích dẫn tài liệu: L. X. Son, N. A. Poyarkov, N. T. Nam1, D. T. Thinh, T. T. T. Binh, V. V. Lien. 2023. FIRST RECORD OF SCOLOPENDRA PINGUIS POCOCK, 1891 (CHILOPODA, SCOLOPENDROMORPHA, SCOLOPENDRIDAE) FROM VIETNAM. Far Eastern Entomologist 481: 7-13. https://doi.org/10.25221/fee.481.2
Nguồn tin: Vũ Văn Liên, Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, VAST