PHÁT HIỆN LOÀI CHUỘT CHŨI MỚI Ở KHU VỰC TÂY NGUYÊN

Đa số các loài thú trong họ Chuột chũi di chuyển bằng cách đào hầm hoàn toàn trong lòng đất (fossorial). Chúng có cơ thể dày, thuôn dài, bộ lông nâu đen thẫm hay nâu xám đậm mềm mượt, đa số có lông ngực màu cam hoặc sáng màu do ảnh hưởng của tuyến tiết, tai nhỏ, thường không có vành tai và mắt rất nhỏ, gần như tiêu biến. Chi trước phát triển thích nghi với việc đào bới với bàn chân rộng, hướng ra hai bên và có thể di chuyển về phía sau, móng vuốt lớn; chân sau không có nhiều biến đổi thích nghi giống như chân trước. Thức ăn của Chuột chũi chủ yếu là giun đất, các loại côn trùng và ấu trùng trong lòng đất.

Dựa trên kết quả phân tích thống kê đa biến của 140 mẫu vật Chuột chũi, thu thập tại 18 địa điểm khác nhau ở Việt Nam, trong đó có các mẫu vật thu thập tại VQG. Chư Yang Sin (Đắk Lắk) và Khu BTTN Nam Nung (Đắk Nông), các nhà khoa học tại Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, Đại học Kyoto, Bảo tàng tự nhiên và khoa học Nhật Bản, và Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật đã chỉ ra sự khác nhau của các quần thể địa lý của 4 loài Chuột chũi giống Euroscaptor ở Việt Nam. Đồng thời, so sánh sự khác biệt giữa các quần thể của loài Chuột chũi răng nhỏ (Euroscaptor parvidens) phân bố ở khu vực Trung Trường Sơn (khối cao nguyên Kon Tum, Măng Đen, Kon Hà Nừng và Pleiku) và Nam Trường Sơn (khối cao nguyên M’Đrắk, Đắk Lắk, Mơ Nông, Lâm Viên và Di Linh), các tác giả đã công bố loài mới Chuột chũi ngọc linh (Euroscaptor ngoclinhensis), có điểm thu mẫu chuẩn tại núi Ngọc Linh (Kon Tum) và phân bố tại khu vực Trung Trường Sơn. Loài Chuột chũi răng nhỏ được xác định là chỉ phân bố ở khu vực Nam Trường Sơn.

Kết hợp với các yếu tố về di truyền và quá trình vận động địa chất nâng lên của 2 khối cao nguyên, nghiên cứu giả thuyết rằng tổ tiên của các loài trong nhóm Chuột chũi răng nhỏ và Chuột chũi ngọc linh phân bố rộng ở khu vực Nam Trung Bộ và Tây nguyên. Sau đó, cùng với quá trình vận động địa chất nâng lên của 2 khối cao nguyên Trung Trường Sơn và Nam Trường Sơn thì sự hình thành 2 phân loài (hoặc loài) bắt đầu diễn ra trong Thế Trung Tân (Miocene) cho đến ngày nay.

Hình ảnh. Chuột chũi ngọc linh

Nguồn trích dẫn: Bui Tuan Hai, Masaharu Motokawa, Shin-Ichiro Kawada, Alexei V. Abramov, Nguyen Truong Son (2020). Skull Variation in Asian Moles of the Genus Euroscaptor (Eulipotyphla: Talpidae) in Vietnam. Mammal Study, 45(4). 265-280. DOI: 10.3106/ms2019-0058.

Nguồn tin: Bùi Tuấn Hải - Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, VAST

Tin cùng loại